Aktualności

Louis Sullivan - “ojciec wieżowców”

data dodania: 2014-09-09

Wieżowce to nieodłączny element współczesnej tkanki urbanistycznej. Charakterystyczne, strzeliste bryły, na stałe wpisały się w pejzaż wielu miast i zdominowały panoramy metropolii do tego stopnia, że z czasem stały się ich wizytówką czego świetnym przykładem jest chociażby Nowy Jork. Obecnie tak popularne, niegdyś budziły sensację i wyzwalały skrajne emocje. Jedni widzieli w nich zapowiedź przyszłości projektowania inni twierdzili, że psują strukturę i wewnętrzną spójność miejskiej tkanki. Za jednego z twórców nowoczesnego wieżowca uznaje się amerykańskiego architekta Louisa Sullivana, którego projekty domów, budynków instytucjonalnych ale przede wszystkim właśnie „drapaczy chmur” zaprowadziły na sam szczyt branży architektonicznej i sprawiły, że stał się jednym z najbardziej wpływowych projektantów swojej epoki.

Louis Henry Sullivan urodził się 3 września 1856 w Bostonie. Po ukończeniu szkoły średniej studiował przez rok architekturę w Massachusetts Institute of Technology. Następnie przeniósł się do Filadelfii gdzie podjął pracę w pracowni Franka Furnessa. Recesja w 1873 roku spowodowała spadek ilości zamówień i ograniczenie działalności biura, zmuszając Sullivana do opuszczenia firmy. Wyjechał do Chicago aby wziąć udział w boomie budowlanym, który nastał po wielkim pożarze miasta w 1871. Współpracował między innymi z Williamem Jenney chicagowskim architektem specjalizującym się w budynkach użyteczności publicznej. To w jego pracowni Sullivan po raz pierwszy zetknął się z wczesnymi koncepcjami wielokondygnacyjnych wieżowców. W 1874 roku udał się do Paryża by studiować w École des Beaux-Arts a po powrocie do Chicago został rysownikiem w firmie Johnston & Edleman.

1879 był rokiem przełomowym dla Sullivana i zapoczątkował najbardziej produktywny okres w jego karierze. Rozpoczął wtedy pracę w biurze Dankmara Adlera by już niecały rok później zostać jego wspólnikiem i partnerem w interesach. Przez ponad czternaście lat wspólnie zaprojektowali szereg budynków wyróżniających się nie tylko formą ale i innowacyjnością, przyczyniając się tym samym do rozwoju i popularyzacji nowej struktury w architekturze amerykańskiej jaką były właśnie wieżowce.  Wśród najsłynniejszych prac tego zespołu wymienić należy Auditorium w Chicago z 1889 roku czyli niezwykły wielofunkcyjny budynek, który zawierał w sobie teatr oraz hotel i biura umiejscowione w przylegającej do głównej bryły 17-sto piętrowej wieży. Inne równie słynne i rozpoznawalne to między innymi Chicago Stock Exchange z 1894 czy Prudential Building w Buffalo ukończony w 1895. Ale Sullivan z równym powodzeniem odnajdywał się także w dziedzinie  budownictwa mieszkalnego czego świetnym przykładem jest projekt domu dla Jamesa Charnleya z 1892.

Kryzys który wybuchł z 1893 roku nie oszczędził branży architektonicznej. Brak zamówień i pogłębiająca się recesja zmusiła architektów do podjęcia decyzji o rozwiązaniu spółki. Sullivan otworzył samodzielną praktykę skupiając się głównie na projektowaniu banków, sklepów i kościołów znajdujących się w małych miejscowościach. W każdym z tych projektów odnaleźć można echa jego dewizy "form follow function"  oznaczającej że forma dekoracji nie powinna przesłaniać funkcji obiektu. Do końca życia pozostawał aktywny zawodowo. Zmarł 14 kwietnia 1924 roku w Chicago w wieku 67 lat.
Louis Sullivan
Projekt domu Jamesa  Charnleya to jeden z najsłynniejszych obiektów mieszkalnych zaprojektowanych przez Sullivana. Swój udział w jego powstawaniu miał także nieznany jeszcze wtedy szerzej Frank Lloyd Wright zatrudniony w firmie Sullivana na stanowisku rysownika. Budynek ten wyróżnia się spośród otaczającej go zabudowy niezwykle prostą, wręcz ascetyczną i pozbawioną praktycznie zdobień elewacją z cegły i wapienia. Sullivan odszedł od typowej dla stylu wiktoriańskiego zewnętrznej ornamentyki na rzecz bardziej abstrakcyjnych form, noszących znamiona nowego, bardziej nowoczesnego nurtu w projektowaniu. Symetryczna bryła kryje w sobie wnętrze zdominowane przez centralnie położone atrium. Wznosi się ono od poziomu pierwszego piętra aż do świetlików znajdujących się na dachu. Po jego obu stronach zlokalizowane są pomieszczenia mieszkalne, które w przeciwieństwie do fasady są bogato zdobione głównie formami roślinnymi – ulubionym motywem Sullivana. Budynek ten, wkrótce po ukończeniu budowy w 1892 roku, okrzyknięty został kluczowym dziełem ówczesnej architektury. Jest też najlepszym dowodem kreatywności i nowatorskiego podejścia do projektowania tak niespotykanego duetu jakim był zespół tworzony przez Louisa Sullivana i Franka Lloyda Wrighta. 

GC

fot. wikipedia.org
 

Listopad 2018
data dodania: 2018-11-29

Czy możliwy jest „lifting” budynku poprzez zmianę jego oblicowania? Tak, takie rozwiązania wchodzą w grę, jak zaprezentowało studio Deborah Berke Partners, dokonując renowacji internatu niewielkiego college’u w Pennsylwanii. Wynik jest tak niecodzienny i budujący, że warto, by wzięli go pod uwagę również projektanci domów jednorodzinnych: być może warto sięgnąć po dwa „księżycowe” materiały: szary piaskowiec i ocynkowaną, chłodną blachę.

więcej...
data dodania: 2018-11-29

Blachy aluminiowe są świetnym wynalazkiem: oszczędzają czas, miejsce, są niekosztowne, a przy tym, w odróżnieniu od sidingów (należących już do świat Duchologii) oraz bieda-materiału, jakim jest blacha falista, sugerują zamożność, elegancję i powściągliwość. Jeśli są w dodatku lekko „zmatowione”, aż do faktury przypominającej zamsz, doznanie jest jedyne w swoim rodzaju.
A jednak oględziny kilku realizacji tego rodzaju każą zastanowić się przed wykorzystaniem... więcej...

data dodania: 2018-11-27

Czy nowe trendy w projektowaniu domów jednorodzinnych koniecznie wyznaczać musi kolejność recyclingu kontenerów? James Whitaker próbuje po raz kolejny przekonać do tego rozwiązania klientów amerykańskich. Zrobi to jednak w nietypowy sposób: zamiast pochwał płynących z ust kalifornijskich guru popkultury rozstawi metalowe budki nad brzegami jezior Nowej Szkocji.  

więcej...
data dodania: 2018-11-27

Czy naprawdę możliwe jest skonstruowanie z wikliny czegoś więcej niż kosza na plażę? Czy podobne surowce – pozyskiwane szybko i bez niszczeni natury, w pełni odnawialne – mogą znaleźć zastosowania w „poważnej” architekturze? Działania brazylijskiego architekta polskiego pochodzenia Gabriela Kozłowskiego pokazują, że surowce roślinne mogą posłużyć do wznoszenia wielkich budowli – i domów jednorodzinnych.

więcej...
data dodania: 2018-11-26

W kilkadziesiąt lat po opracowaniu teorii i praktyki łuków wnoszonych z żelazobetonu nadal zbyt rzadko stosowane są one w realizacjach takich jak projekty domów jednorodzinnych. A przecież nie ma chyba większego dokonania architektury drugiej połowy XX wieku.

więcej...
data dodania: 2018-11-26

W architekturze nieraz zdarza się mimikra: wiele budynków jednorodzinnych naśladuje gmachy użyteczności publicznej, bodaj w miniaturze. Zdarza się jednak i odwrotnie: przykładem tego wzniesiony przez londyńskie Studio Weave przestronny taras widokowy, który naśladuje „typowy dom z żebrowaną fasadą”, typowy dla zamożnych dzielnic Londynu w stylu georgiańskim.

więcej...
data dodania: 2018-11-25

Wśród projektów domów jednorodzinnych znajdują się takie, które wychodzą naprzeciw nietypowym potrzebom czy zainteresowaniom ich użytkowników: rzadko jednak której pracowni architektonicznej przychodzi realizować zamówienie fotografika, który nie dość, ze potrzebuje atelier i galerii, co swoje zdjęcia realizuje przy użyciu niecodziennych technik: promieni rentgenowskich, którymi „prześwietla” wcześniej przygotowane kompozycje.

więcej...
data dodania: 2018-11-25

Ogniwa fotowoltaiczne, chociaż nie wszędzie znajdują entuzjastów, coraz częściej stają się elementem projektów domów jednorodzinnych. Dotychczas jednak ich lokalizacja była ściśle określona i przez to mocno determinowała kształt i szczegóły projektu: wiadomo było, że znaleźć się one mogą tylko na dachu, który w związku z tym musi mieć określony kąt nachylenia i konstrukcję, pozwalającą unieść dodatkowy ciężar. Czy nowe rozwiązanie, pozwalające oklejać dowolny... więcej...

data dodania: 2018-11-23

Przeróbki starych budynków ciągle nie są popularne: jedni nie mają akurat w pobliżu żadnego dworku lub silosu, inni obawiają się stałej kontroli konserwatora, jeszcze inni nie chcą skapitulować i odstąpić od swojej szczegółowej wizji urządzenia nowego wnętrza. Ale to, co udało się zrobić ze starym wiatrakiem z Suffolk powinno przekonać niejednego do stworzenia nowego projektu domu jednorodzinnego w oparciu o istniejące zasoby.

więcej...
data dodania: 2018-11-22

Kompleks laboratoriów badawczych zaprojektowanych przez CO Architects i Ayers Saint Gross w amerykańskim Phoenix bez reszty przypomina paskowane skały Wielkiego Kanionu. Żeby osiągnąć ten efekt, cały budynek spowito wstęgami miedzi.

więcej...
data dodania: 2018-11-20

Brussels…? Brexit…? Nie, Brixel! Nowe rozwiązanie z pogranicza technik budowlanych, instalacji, sztuki i hi-tech, nieznośnie efekciarskie i nieodparcie zabawne, ma szanse na trwałe zakorzenić się w warsztatach i instrumentarium współczesnych architektów – i wpłynąć na kształt projektów domów jednorodzinnych.
 

więcej...
data dodania: 2018-11-18

Kontrasty bieli i czerni zawsze urzekają, ale w pojedynczym budynku mogą czasem wydać się nieco niepokojące. Chyba, że mamy do czynienia z realizacją Maison du Parc, zrealizowaną w Montrealu z inicjatywy pracowni La Shed Architecture; to rzadki przykład projektu domu jednorodzinnego zaprojektowany jak dzieło sztuki.

więcej...
data dodania: 2018-11-17

Może nie dosłownie: ale pomysł pracowni Steven Chilton Architects by zaprojektować wejście do sferycznego kina w Guangzhou na kształt otwierających się “przesłon” w finezyjnej kuli z kości słoniowej wydaje się nadzwyczaj obiecujący również dla projektantów domów jednorodzinnych.

więcej...
data dodania: 2018-11-15

Bliźniaczy dom jednorodzinny, który stanął na stokach gór w Quebecu sugeruje, że doszło do sunięcia się zbocza: w rzeczywistości twórca tego projektu domu chciał jedynie dać do zrozumienia, jak można sięgnąć po prostotę rozwiązań.

więcej...
data dodania: 2018-11-14

Wśród setek oferowanych dziś gadżetów kuchennych, zwykły lejek nie robi większego wrażenia; co jednak, jeśli stokrotnie powiększony w stosunku do oryginalnego rozmiaru, znajdzie się na dachu budynku? Tego rodzaju rozwiązania dotąd można było zobaczyć na rysunkach dzieci albo nadrealistów; współcześnie stały się częścią projektu domu jednorodzinnego, zrealizowanego w Londynie przez pracownię Gianni Botsford Architects.

więcej...
data dodania: 2018-11-07

Pomysły na niewielkie, prefabrykowane domy jednorodzinne pojawiają się coraz częściej, w miarę rozwoju techniki i równie systematycznie postępującego lokalnie przeludnienia. To zabawne, że prowadzi to do zatarcia pojęć na poziomie „ruchomości”/”nieruchomości”, ale dla autorów projektów domów jednorodzinnych jest to nowa płaszczyzna realizacji zawodowej. Mało kto zagospodarowuje ją tak konsekwentnie jak projektant Yves Behar z San Francisco.

więcej...
data dodania: 2018-11-05

Czy istnieje sposób na postawienie domu jednorodzinnego na wyjątkowo wąskiej działce? Tak, pracownia Craig Steely Architecture znalazła na to sposób, stawiając wokół wznoszonego przez siebie budynku, na zlecenie inwestora, wąski, wysoki, kręty mur. Wynik? Większość rodziny jest zachwycona, ale znacznie uważniej i częściej niż inni patrzą w niebo.

więcej...
data dodania: 2018-11-02

Zespoły projektowe, które znajdują się dziś na “pierwszej linii” innowacji budowlanych – badacze ze słynnej EHT w Zurichu i zespół Zaha Hadid Architects – wypróbowali kolejne niezwykłe rozwiązanie: roboty pracujące w systemie 3D zdołały „wyszydełkować” niesłychanie skomplikowaną formę odlewniczą z zaledwie 30 kg włóczki bawełnianej – która, po odpowiednim utwardzeniu, posłużyła do odlania pięciotonowej i kilkunastometrowej rzeźby, a właściwie instalacji... więcej...