Aktualności

Adaptacja – druga młodość?

data dodania: 2016-12-30

Większość właścicieli, rozważając wybór projektu domu jednorodzinnego, nie zastanawia się nad jego późniejszymi adaptacjami: jeśli ktoś planuje prowadzenie działalności gospodarczej, sięga po prostu po inny projekt. Często jednak zdarzają się udane adaptacje, i to nie tylko w sytuacjach wymuszonych przez kataklizmy, wojny, etc. Świetnym tego przykładem są muzea i galerie zakładane w dawnych hotelach, czego przykładem – przypieczętowany w ostatnich dniach 2016 roku los hotelu Cracovia, zakupionego przez Muzeum Narodowe w Krakowie (MNK). Sprawdza się w to od Sydney (Holbourne Museum) po Florydę (Lightner Museum) – czemu nie może się sprawdzić w Krakowie?

To, że zakup ten stał się już przedmiotem krytyki, złożyć można chyba wyłącznie na temperaturę dzisiejszych sporów politycznych w Polsce. Sceptycznie podchodzący wobec tego rozwiązania publicyści i uczestnicy forów zadają co prawda zasadne pytania o możliwość zaadaptowania niewielkich pokoi i korytarzy hotelowych na muzeum, kojarzące się z przestronnymi salami – robią to jednak zazwyczaj nie znając ani kontekstu historycznego, ani planów, jakie MNK wiąże z nowym nabytkiem.

Zacząć trzeba od przypomnienia, że budynek hotelu Cracovia stoi vis a vis gmachu głównego Muzeum – i w połączeniu z pobliskim domem studenckim „Żacek”, Biblioteką Jagiellońską i głównym gmachem AGH tworzą spójny zespół budynków architektury modernistycznej. Wzniesiona w połowie lat 60. Cracovia została już przed pięciu laty wpisana do miejskiego rejestru zabytków jako przykład architektury modernistycznej.

Już po zamknięciu hotelu rozważano różne jego losy: inwestor od początku zdawał sobie sprawę, że zły stan techniczny, duża ilość ścian działowych, będących zarazem ścianami nośnymi oraz wykorzystanie rakotwórczego azbestu do budowy elewacji wyklucza modernizacje budynku w kierunku budowy hotelu lub apartamentowca. Galeria handlowa? Centrum biurowe? Budziło to opory zarówno obrońców jakości życia, jak władz miasta. Rozważano również wyburzenie prostej – zbyt prostej, zdaniem przeciwników modernizmu – bryły.

Wicedyrektor MNK prof. Andrzej Szczerski od lat prowadził kampanię na rzecz wpisania budynku do wojewódzkiego rejestru zabytków i stworzenia tam galerii eksponującej współczesną architekturę i sztukę użytkową. Takie rozwiązanie stało się obecnie możliwe – i nie znaczy to, jak chcą śmieszki, że do dawnego socjalistycznego hotelu trafi „Dama z łasiczką”. Za to malarstwo Nowosielskiego i op-artowa ceramika z Ćmielowa mogą się tam prezentować doskonale. [ws]

Grudzień 2018
data dodania: 2018-12-31

Okolice Sylwestra to naturalny czas, by pomyśleć o recyclingu tego, co pozostaje po szampańskich zabawach – także w kontekście budownictwa i wykorzystywania odpadów jako surowców.
Projektów „Domów z butelek” powstało już kilkaset, wszystkie według podobnego schematu: położone na płask, połączone spoiwem butelki świetnie sprawdzają się jako cegły. Sprawdziłyby się pewnie i butelki od szampana, wyjątkowo przecież grubościenne, więc i odporne, choć ze względu... więcej...

data dodania: 2018-12-30

Doniczki? Oczywiście. Sadzonki w kuchni? Jak najbardziej. Ogródek z warzywami za domem? Coraz częściej, w miarę, jak rośnie moda na „eko”. Ale umieszczenie gigantycznych donic na warzywa i zboża na fasadzie budynku, tak, by łatwo było można po nie sięgnąć, to pomysł, na który wpada niewielu projektantów domów jednorodzinnych: na szczęście architektom ze studia Bomzero w Kuala Lumpur nie zabrakło odwagi ani fantazji.

więcej...
data dodania: 2018-12-29

Wykorzystywanie dawnych, zrujnowanych lub w najlepszym razie porzuconych budynków gospodarczych na nowe domy jednorodzinne to częsta, modna i cenna dla krajobrazu kulturowego praktyka. Od Skandynawii po Nową Anglię dawne młyny, kaszarnie i stajnie są przebudowywane i częściowo wyburzane, by stworzyć miejsce dla nowych mieszkańców. Ale rozwiązanie, po które sięgnęło mediolańskie studio Wok, idzie o kilka kroków dalej: dawna murowana stodoła, stojąca w toskańskim pejzażu, została... więcej...

data dodania: 2018-12-28

Rozwiązanie, zaproponowane przez belgijskie studio architektoniczne Gijs Van Vaerenbergh, na pozór niewiele znaleźć może zastosowań w architekturze: flamandzcy twórcy zaprojektowali bowiem rodzaj pawilonu, przeznaczonego na uroczystości na… niemieckim cmentarzu wojennym z pierwszej wojny światowej. A jednak elegancja  i prostota tego rozwiązania są czymś, do czego nawiązać mogą projektanci małej architektury i domów jednorodzinnych.

więcej...
data dodania: 2018-12-23

Projekty domów jednorodzinnych zazwyczaj odwołują się do logiki symetrii: konkretne budynki są skupione wokół centralnego miejsca (jadalni, kuchni), za czym w chłodniejszym klimacie przemawia również ekonomia i ergonomika. W Argentynie można jednak mniej przejmować się tego rodzaju względami: może dlatego architekt Pablo Gagliardo zdecydował się na wzniesienie budynku o powierzchni aż 370 m.kw. na planie wąskiego prostokąta?

więcej...
data dodania: 2018-12-17

Poziom czy pion – to oczywiście rozdroże geometrii, ale też podstawowy dylemat współczesnych urbanistów, projektantów i filozofów architektury. Często wybór ten narzucany jest przez okoliczności: wiadomo, że w poziomie buduje się częściej tam, gdzie gruntu jest pod dostatkiem, a użytkownikom zależy na niepokonywaniu dużych różnic wysokości. W miastach już od kilkuset lat ceny gruntu wymuszają wznoszenie budynków w pionie – a od 150 lat mamy do czynienia z rewolucją... więcej...

data dodania: 2018-12-16

Jak pamiętamy – Janus, rdzennie rzymskie bóstwo, nie miał właściwie „świątyń” w ścisłym znaczeniu tego słowa. Jako bóstwu „przejścia” oddawano mu cześć w drzwiach wejściowych do budynków: jedynym wyjątkiem była świątynia w północnej części Forum Romanum, „prastara brama z najdawniejszych obwarowań, którą dla szczególnej świętości zachowano... Jej czarne, omszałe ściany, zbudowane z nierównych bloków kamienia, okryto płytami brązowymi”. Wszędzie... więcej...

data dodania: 2018-12-03

Nie jest trudno otwierać mocą decyzji architektonicznej okna i dziedzińce, pruć ściany i decydować się na otwarte na przestrzał wnętrza, kiedy nie mamy nic do ukrycia. Ale jak zabezpieczyć naprawdę wartościowe zbiory i pomieszczenia, nie zamieniając budynku w betonowy sarkofag? Rozwiązania, których szukał francuski architekt Jean-Paul Viguier, wznosząc pomieszczenia nowego skarbca i centrum przetwarzania gotówki Banku Francji mogą dać do myślenia projektantom domów jednorodzinnych,... więcej...

data dodania: 2018-12-02

Kolor czarny ma wiele negatywnych konotacji kulturowych, które niełatwo przezwyciężyć. Ale dokonania takich architektów jak Alain Carle pokazują, że odpowiednio konsekwentne użycie delikatnie zwęglonego drewna, drobno oksydowanego metalu czy ogniowanej i szkliwionej cegły jest rozwiązaniem, które może się świetnie sprawdzić w przypadku projektów minimalistycznych domów jednorodzinnych.

więcej...